သေတ်ဒိုဲ၊ မေ (၂၄)
လဗိုတ်ကျာလုပ်ဂွံ အပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာ စဵုကဵုမွဲသတ္တာဟပြၚ်ကၠုၚ်ကီုလေဝ် သွက်ဂွံကဵု အရီုဗၚ် ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်ဒေသဒးဘဲ လဗိုတ်ကျာတံမာန်ဂှ် သဳကၠဳဒၟံၚ် ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန် မၞုံနေဗျဳဒဝ်တေံဖိုဟ်ရောၚ်ဂှ် ရုၚ် UNOCHA လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
သွက်ဂွံကဵုအထံက်ပၚ် အရီုဗၚ်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ် သွက်ညးဍုၚ်ကွာန် ဒးဘဲလဗိုတ်ကျာ မၞုံတွဵုရးရခေၚ်ကဵု တွဵုရးချေၚ်တံ ကွက်ၜါသတ္တာဟဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ဒတုဲယျတုဲ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု လ္တူတၚ်သဳကၠဳ ကေုာံကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တုဲ အစဳဇန်ပါ်ပရအ်အာ ဗွဲလစှ်ေဂှ် ခြာဟွံလအ် လလောၚ်ပ္တိတ်ကဵုအာဏောၚ် သ္ဂးလဝ်ရ။
သေတ်ဒိုဲ ကေုာံ ယတေအ်ဒံၚ်တံဝွံ ဟိုတ်နူဒှ်ဒေသ ဒးဘဲလဗိုတ်ကျာ ပရေံအိုတ်ဂှ်ရ စမြိုၚ်သ္ဇိုၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် မ္ၚးနူလီုလာ်အာဂှ် ဟိုတ်နူသၞောတ်ပါ် ပရအ်ဍာ်လေဝ် ပိုတ်သ္ကုတ်အာကီုဂှ်ရ သွက်ဂွံဂွံဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ် သ္အးသ္အးဇ္ၚးဇ္ၚးဂှ်
ဒှ်ဒၟံၚ်အခက်အခုဲတုဲ သ္ကဵုက္တဵုဒှ်ယဲကၠောံထၞာန်မာန်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုမေ (၂၁) တေံ UNOCHA လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။

ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်သေတ်ဒိုဲကီု သီုကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်တၞဟ်သ္အာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဍာ်ဒဳ လဗိုတ်ကျာတုဲ အပ္ဍဲဍာ်ကၟာရပ်စပ်တံဂှ် ဍာ်ဖ္ဍုၚ်တံ လုပ်စိုပ်ကၠုၚ်ဂှ်ရ ဒးဇြောတ်ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဍာ် နကဵုဇြဟတ်ဇကုကဵုဇကုရောၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ် ဇရေၚ်ညးမရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ဟံၚ်ပြာ်ဗလးတိတေံရ။
ညးတာလျိုၚ်ဂကောံမှာဇန် မၞုံတွဵုရးရခေၚ်မွဲတၠဂှ် ပ္ဍဲဗလးတိဏံ ဟိုတ်နူဒးဒုၚ်ကၟာတ်လဒဵုလဝ် အခေါၚ်ပလံၚ်ဗစိုပ်ဂဥုဲဇဗတံဂှ်ရ သွက်ဂွံသောၚ်ကလးယဲဂၞဴလီုတံဂှ် အခက်အခုဲနွံဒၟံၚ်တုဲ ကုဂကောံဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ်လေဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟွံကဵုအခေါၚ်ပုဟ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာမဒှ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ ယဝ်ရပ္တိတ်ဍာ် နူကဵုဍာ်ကၟာဂှ်ဟွံမာန်ပုဟ်ဟီုမ္ဂး ယဲဂၞဴလီုဂှ် ဒှ်ကၠာအိုတ်ရဏောၚ်။ သွက်ဂွံသောၚ်ကလးယဲဂၞဴလီုဏံဂှ် ဒှ်အခက်အခုဲတၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်။ တၚ်မွဲဂှ် ယိုက်ဏာနၚ်ဂဥုဲဇဗ ဟွံဂွံပုဟ်၊ အပိုၚ်အခြာဂှ် နွံတၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်။ အာဒၟံၚ် နကဵုဗီုပြၚ် စၟတ်တဲဂီုကၠီုဒေသတံပါမှ ဂွံဏောၚ် သာ်ဏံရ။ တုဲပၠန် ဂကောံ UN
တံဂှ်လေဝ် အကြာဍေံတံဗီုလဵုနွံရောဟီုဂှ် ဟွံတီကေတ်ကီုလေဝ် ၜိုတ်ပိုယ်ထေၚ်ဂှ်တှ်ေ ညးတံလေဝ် ဒစးဒုၚ်ပလေဝ်ပလေတ်လဝ်နွံဏောၚ်ဂှ် ထေၚ်ကေတ်ရ။ ညးတံ ဒစးဒုၚ်တုဲပလေဝ်ပလေတ်လဝ်လေဝ် ဒှ်မာန်ဏောၚ်။

ဆ္ဂး လၟုဟ် လဗိုတ်ကျာလုပ်တုဲ လအ်အာစဵုကဵုမွဲသတ္တာဟပြၚ် ဟွံကဵုအခေါၚ်လေဝ် ဒှ်မာန်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
ပ္ဍဲအရာပ်လ္တူဍုၚ်သေတ်ဒိုဲလ္ၚဵုတံဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စွံလဝ်ကဵု ကွဳစက်ပၞာန်မွဲဖ္ဍိုက် ကဵု ယာန်ဇက်ဍာ်မွဲဖ္ဍိုက်တုဲ ပ္တိတ်ကဵုဒၟံၚ်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးတံနွံကီုလေဝ် ဓလီုကၠေံအလုံပွိုၚ်ဍုၚ်သေတ်ဒိုဲမွဲ ဟွံမာန်ဏီပုဟ်ဂှ် ညးဒေသတံ သ္ဂးအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုတၚ်နွံပၟိက် ပ္ဍဲဗလးတိဏံ မဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ဂှ် သွက်ဂွံဂွံဍာ်သ္အးဇ္ၚးဂှ် နွံဒၟံၚ်ပၟိက် ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်တုဲ ဇွောံမစၞစ၊ ဖ္ဍာန်ဗ္ဒၚ် ကေုာံ ဂဥုဲဇဗတံလေဝ် နွံဒၟံၚ်ပၟိက်ဏောၚ်ဂှ် ညးဒေသရခေၚ်လ္ၚဵုတံကဵု ညးမရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ဟံၚ်ပြာ်ဗလးတိတံ ဟီုဂးကၠုၚ်ကဵု သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ညဳညဳသၟဟ်ဟ်အိုတ်ရ။
“ဍာ်သ္အးဇ္ၚးဂှ်လေဝ် ရာန်ဟွံဂွံရပုဟ်။ လ္တူဍုၚ်ဂှ် ဂၠါဲကျာတ်အာယျ။ တုဲပၠန် ပ္ဍဲကဵုကွာန်လ္ၚဵုတံဂှ် ကၟာဍာ်ဂှ်လီုအာပေၚ်ၚ်ဂှ်ရ ဍာ်သုၚ်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်အခက်အခုဲဏောၚ်။ ကွာန်လ္ၚဵုလ္ၚဵုတံဂှ်တှ်ေ ဒးအာကၟံက်ဒၟံၚ် ဍာ်သုၚ် နူကဵုကွာန်တၞဟ်ဟ်တံဏောၚ်” သာ်ဝွံ ညးဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

နူကဵုကွာန်ပြၚ်ၜဳ မွဲဒမြိပ်ဂၠံၚ်အၚူမဝ်−မာၚ်တဝ် အပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ယတေအ်ဒံၚ်ကဵု ပွိုၚ်ဍုၚ်မာၚ်တဝ်တံဂှ်တိရစ္ဆာန်လၟိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ် ဒးဆောံလေၚ်အာလဝ်နွံတုဲ နူကဵုကွာန်မသုန်ကွာန် သ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာပွိုၚ်ဍုၚ်မာၚ်တဝ်ဂှ် ဒးဂဗလဝ် အရာမဒးဆောံလေၚ် ပါလုပ်သီုကဵုဘာဗ္တောန်လိက်တံရောၚ်ဂှ် UNOCHA သ္ဂးလဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် နကဵုအခေါၚ် မကဵုလဝ်တုဲတုဲတံဂှ် ဂကောံဗော်သွးအဖဝ်မိတ်ဂမၠိုၚ် ကဵုက္ဍိုပ်တြးကဵုလဝ် ကပေါတ်ဟံၚ်ပြာ်ရီုဗၚ် ပၟိက်ဇၞော်တံဂှ်တုဲ သွက်ဂွံပလံၚ်ကဵု ကပေါတ်ထံက်ပၚ်အပဵုတံဂှ် သ္ပဒတန်ကဵုအာအခေါၚ်ဗက်
ပအပ်ကဵုအာ ကပေါတ်အရီုဗၚ်တံဏောၚ်ဂှ် သ္ဂးလဝ်ရ။
အတိုၚ်စရၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စဵုကဵုဂိတုမေ (၂၁) ဇိုၚ်သဝ်တ္ၚဲဂှ်မ္ဂး ဟိုတ်နူလဗိုတ်ကျာမိုဝ်ခါပိုက်လဝ်တုဲ ညးမသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲတွဵုရးရခေၚ် ၁၄၈ တၠ ချိုတ်အာလဝ်ရောၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်တုဲ အတိုၚ်စရၚ် အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် စဵုကဵုဂိတုမေ (၁၇) ဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးရခေၚ်ဂှ် မၞိဟ်မ္ဒးချိုတ်အာ (၄၀၀) ပြၚ်နွံဒၟံၚ်ရောၚ် သ္ဂးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဂၠံၚ်လဗိုတ်ကျာ တတ်အာ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ဗၟာဂှ် လၟိဟ်မၞိဟ် (၅) ပြကောဋိကိုဋ်ပြၚ်ဝွံ ဒးလဝ်ဘဲလဗိုတ်ကျာ ပရေံပရေံတုဲ ပ္ဍဲကဵုဏံ (၃) ပြကောဋိကိုဋ်ပြၚ်ဝွံ နွံပၟိက်ဒၟံၚ် အရီုဗၚ်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ် ကာတၟေၚ်ရောၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုမေ (၁၆) တေံ UNOCHA လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီုဓာတ်−UNOCHA