နေဗျဳဒဝ်၊ မေ (၂၅)
ကွးဘာသှ်လဝ်လိက် တန်လုပ်တက္ကသိုလ် ပ္ဍဲသၞာံပရေၚ်ပညာ ၂၀၂၂−၂၃ ဂမၠိုၚ် ယဝ်ရကျအာမ္ဂး ပ္ဍဲသၞာံပညာကၠုၚ်စိုပ်ဏံ ဟွံကဵုအခေါၚ်တိုန်ဘာရ လ္တူတၚ်လလောၚ်ပ္တိတ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် နူကဵုဗွိုၚ်ပရေၚ်ပညာတံ ပါ်ပါဲဟီုပ္တိုန်ဒၟံၚ်ဒုဟ်အိုတ်ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ကွးဘာသှ်လဝ်လိက် ပ္ဍဲသၞာံပညာ ၂၀၂၂−၂၃ တံဂှ် ဒှ်ကွးဘာသၞောတ် ဇုတ်ဓရံၚ်ဗ္တောန် တြေံဂမၠိုၚ်တုဲ စၟဳစၟတ်လဝ်လိက် ကုညးတံ အပ္ဍဲဂိတုမာတ်ချ်တေံ အလန်လက္ကရဴ အိုတ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုဏံဂမၠိုၚ် မၞိဟ်ဟွံကၠုၚ်စိုပ်သှ်လိက်တံကဵု မၞိဟ်ကျအာတံဂှ် ဟွံကဵုအခေါၚ်တိုန်ဘာရပုဟ်ဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်ကၠုၚ်ရ။
နကဵုညးဟွံဂွံအခေါၚ်တိုန်ဘာတံဂှ် ယဝ်ရမိက်ဂွံကလေၚ်သှ်လိက်မ္ဂး အလဵုဇကုဇကု လ္ၚတ်ကေတ်တုဲ ကဵုဒှ်၊ တိုန်စိုပ်တန်ဗ္တောန်မ္ၚးမ္ၚးတံတုဲကဵုဒှ် လ္ၚတ်ဗ္တောန်ကေတ်တုဲ ကလိဂွံအာအခေါၚ်သှ်လိက် တန်လုပ်တက္ကသိုလ် သၞောတ်ပညာတၟိ Grade-12 ဂှ်ဏောၚ်ဂှ် ပါလုပ် ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြးဂှ်ရ။

လ္ဂောံကဵုတၚ်လလောၚ်တြး ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်မ္ဂး ညးဟွံသှ်လဝ်လိက်တံကဵု ညးကျအာ ပ္ဍဲကဵုပေါဲသၟာန် သှ်လိက်တုဲကၠုၚ်တေံဂှ်ဝွံ ဟွံဂွံအခေါၚ်တိုန်ဘာရတုဲ က္တဵုဒှ်အာအခက်အခုဲမာန်တုဲ ပ္ဍဲကဵုသၞောတ်တၟိကဵု သၞောတ်တြေံဂှ် လိက်ဟွံတုပ်တုဲ ကဵုလ္ၚတ်ဗ္တောန်ကေတ်မ္ၚးဏံဂှ်ရ တိုန်အာဘာညးသ္ကအ်အိုတ် ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် အ္စာၝောံနူကဵုဘာပုဂ္ဂလိကမွဲတၠ ဟီုရ။
“ ဒးဟီုမ္ဂး ၜိုတ်ကောန်ၚာ်မိက်ဂွံဂွံလိက်တံသၟးရ ဒှ်တိုန်အိုတ်ဏောၚ် ထေၚ်ကေတ်ရ။ ဍေံတံဟီုဂှ်တှ်ေ သၞောတ်တၟိ (၁၂) တန်ဂှ် တိုန်ကေတ်မ္ၚးဏံတုဲ စိုတ်မိက်ဂွံသှ်နွံတှ်ေ လုပ်သှ်။ ဘာဂှ် ဟွံကဵုအခေါၚ် တိုန်ပုဟ်ဂှ် ဟီုလဝ်ရ။ အခက်အခုဲဂှ်တှ်ေ နွံအာတၟာဂလိုၚ်မာန်ဏောၚ်၊ မူဟိုတ်ရောဟီုတှ်ေ သၞောတ်တြေံကဵုသၞောတ်တၟိဂှ် ဟွံတုပ်စကွေံကွေံပုဟ်၊ ပ္ဍဲကဵု (၁၀၀) တၟံကၠံဂှ် ၜိုတ် (၂၀) တၟံကၠံရ တုပ်။ (၈၀) တၟံကၠံဂှ် ဒှ်အာတၟိတၟိတံဂှ်ရ သၞောတ်တၟိဏံဂှ် ၜိုတ်ကောန်ၚာ်အာဒၟံၚ်လၟေၚ်ၚ်တံရဟေၚ် ဒှ်တိုန်အိုတ် ဏောၚ် ထေၚ်ကေတ်ရ၊ မူဟိုတ်ရောဟီုမ္ဂး သွက်ဍေံတံဂှ် ဒှ်အာအခက်အခုဲ တၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်၊ ဟိုတ်နူကၠောံသၞောတ်တၟိတုဲ ဒးသှ်အာဂှ်ရ အရာမ္ဒးကလေၚ်လ္ၚတ်တံဂှ် ဂၠိုၚ်တုဲ နကဵုအယဲကီု၊ အခိၚ်ကီု၊ သြန်လှုဲကီုဂှ် ခက်ခုဲအာတၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် သၞောတ်တၟိဏံဂှ်ဝွံ ဝါတ်ဂါတ်တုဲ ယှုက်ထုဲဒၟံၚ်ဂှ်ရ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟွံကဵုကွးဘာကျအာဂမၠိုၚ် တိုန်ဘာမွဲသာ် ကဵုလ္ၚတ်ကေတ်မ္ၚးဏံဂှ်ဝွံ နတဲဏံ ဒှ်ဟွံမာန်တုဲ တန်ဗ္တောန်မ္ၚးဏံကဵု ဘာမ္ၚးတံဏံဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူၚုဟ်က္ဍၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ ဂြောဝ်ဂတာၜိုတ်ဓမ္မတာမ္ဂး စွံအာမာန်ဟွံသေၚ်ရပုဟ်ဂှ် သ္ဂးရ။

အ္စာဘာ CDM မွဲတၠဂှ်လေဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကဵုကၠောန်ဗီုလၟုဟ်ဂှ်ဝွံ ကဵုမူဝါဒပရေၚ်ပညာ မဖျေံစၟတ်လဝ် ကၠာတေံဂှ်လေဝ် ဟွံကိတ်ညဳတုဲ ကဵုလ္ၚတ်ကေတ်မ္ၚးဏံတုဲ ကဵုသှ်လိက်ဂှ်ဝွံ သွက်ကွးဘာ တံသၟးဟွံက သီုကဵုမိမကွးဘာတံလေဝ် ဟွံလောဲသွာဂှ်ရ ပရေၚ်ပညာကောန်ၚာ်တံ ဂၠံၚ်အိုတ်အာယျဂှ် ပါ်ပါဲလဝ်ရ။
“ဍာံဍာံတေံ ကောန်ၚာ်နူကဵုသၞောတ်တြေံတံဏံဂှ် အခေါၚ်ကျ (၃) ဝါသၞာံနွံဂှ် ပိုယ်တံ တီလဝ်ရ၊ စှ်တန်သၞောတ်တြေံတေံဂှ်တှ်ေ စဵုကဵုပိသၞာံကျအာတုဲ အခေါၚ်ဂွံကလေၚ်သှ်ဂှ် နွံဒၟံၚ်ဏောၚ်၊ ဒးနွံထေက်ရ။ အတိုၚ်မူဝါဒဂှ်တှ်ေ နွံဒၟံၚ်ဏီဏောၚ် ဆ္ဂး ဍေံတံဟွံကဵုပုဟ်၊ ကောန်ၚာ်ကျအာ နူကဵုစှ်တန်သၞောတ်တြေံသၞာံဏံတံဂှ် ကဵုဗ္တောန်လိက် (၁၂) တန် မ္ၚးဏံတုဲ ကဵုလုပ်သှ်ဟီုဂှ် ဒးဟီုတပ်ပ်မ္ဂး ဟွံလောဲသွာပုဟ်၊ သွက်မိမတံလေဝ် ဟွံလောဲပုဟ်။ ကောန်ၚာ်လုပ်သှ်လိက် စကစတုဲ ဟွံအံၚ်တံဂှ်မှ ဍာ်ဒကေဝ်ကောန်ၚာ်တံဏံဂှ် သ္ဇက်ဒးပ္တိတ်သၟာန်ရဏောၚ်။ လ္ပာ်စကစဂှ်တှ်ေ သွက်ဍေံတံဂှ် မုမှရံၚ်အာဟွံသေၚ်ရပုဟ်။ ပရေၚ်ပညာဍေံတံဂှ်လေဝ် သ္ပအာဂရုဟွံသေၚ်ရပုဟ်၊ ဒးဟီုတပ်ပ်မ္ဂး ကောန်ၚာ်တံဏံဂှ် ဂၠံၚ်အိုတ်အာယျဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
မၞိဟ်ဟွံကၠုၚ်သှ်လိက်တံကဵု ကျအာတံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟွံကဵုအခေါၚ်တိုန်ဘာဂှ်ဝွံ ကောန်ၚာ်သၞောတ်တြေံကၠာတေံဂှ် ဟွံကဵုတိုန်သၞောတ်တၟိမွဲသာ် ဒၟါနူမိက်ဂွံပသှ်ေထောံတုဲ ကၠောန်လဝ်ဒှ်မာန်တုဲ နကဵုညးမကျအာတံဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဂွံသ္ၚောဲအာကဵုပရေၚ်ပညာဂှ် ကၠောန်လဝ်ဏောၚ် ညးပါ်ပါဲလဝ်ရ။

မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ သွက်ဂွံထိၚ်ဒက်သွာၚ်ပရေၚ်ပညာဂှ် ပ္ဍဲကဵုဂိတုမေ (၁၂) တုဲကၠုၚ်တေံ စၞောန်ပျးလဝ် သၞောဝ်ပရေၚ်ပညာပုဂ္ဂလိကတံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုဏံ သ္ပပ္တံနူပရေၚ်ခါန်ကၞက်အ္စာ၊ အ္စာၝောံ စဵုကဵုဇုတ်ဓရံၚ်ဗ္တောန်တံဂှ် ဂွံအခေါၚ် နူကဵုဍေံတံမှဟေၚ် ဂွံဗ္တောန်အာဏောၚ်တုဲ ယဝ်ရဟွံဒ္ဂေတ်ဗက်မ္ဂး ဖျေံစၟတ်အာ ဒဏ်ထံၚ် ကေုာံ ဒဏ်သြန်တံမာန်ရောၚ်ဂှ်လေဝ် သ္ဂးလဝ်ရ။
အပ္ဍဲသၞာံဗ္တောန်ပညာ ၂၀၂၂−၂၀၂၃ တုဲကၠုၚ်တေံဂှ် လ္ဂောံကဵုဗၞတ်ဗ္ၜတ် အလုံမွဲဍုၚ်ဗၟာမ္ဂး မၞိဟ်ပ္တိုန်လဝ်စရၚ် သွက်ဂွံသှ်လိက်ဂှ် (၁၇၀၀၀၀) ပြၚ်နွံလဝ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုဏံ မၞိဟ်လုပ်စိုပ်သှ်လဝ်လိက်ဂှ် (၁၃၀၀၀၀) ပြၚ်ဓဝ် နွံလဝ်ရောၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်တၚ်နၚ် နူကဵုဌာနဝန်ဇၞော်ပရေၚ်ပညာ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီုဓာတ်−TLT