မတ်မလီု၊ မေ (၂၆)
ကြဴနူလဗိုတ်ကျာမိုဝ်ခါ ဇြဟတ်သ္ကာတ် လုပ်စိုပ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးဍုၚ်မန် ၚုဟ်ဇဗၠု သၠာ်တိုန်ကၠုၚ် ၜါဆပြၚ်တုဲ ၚုဟ်ဇဗၠုသွတ်ဂှ်လေဝ် သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဆဂှ် ညးမကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်သွံရာန်ဇဗၠုတံကဵု ညးတဵုလွဳဇဗၠုတံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ၚုဟ်ဇဗၠုဂှ်ဝွံ ကၠာလဗိုတ်ကျာမိုဝ်ခါဟွံဂွံလုပ် အပ္ဍဲဂိတုမေ သတ္တာဟဒုတိယဂှ် ဇဗၠုမွဲပသာ နူကဵုမၞုံကၠုၚ် (၈၀၀၀) ဒ္ကေဝ်ဂှ် ကြဴနူလဗိုတ်ကျာမိုဝ်ခါပိုက်တုဲ ၚုဟ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်လဝ် စဵုကဵု (၂၀၀၀၀) ပြၚ်တုဲ အခိၚ်လၟုဟ် မွဲပသာဂှ် ၚုဟ်ညိၚ်ဒၟံၚ် ဗ္ဒါဲ (၁၆၀၀၀) ဒ္ကေဝ်ရ။
ၚုဟ်ဇဗၠုဝွံ ကၠာလဗိုတ်ကျာဟွံဂွံလုပ်တေံဂှ် ဒၟါနူရာသဳဥတုက္တဴတုဲ ဒမြိပ်တိတ်ယအ်အာလဝ်တုဲ လဗိုတ်ကျာလုပ်တုဲ ဗွဲကြဴဂှ်လေဝ် ဒၟါနူတၞံဍေံဒေါမ် သရိုဟ်အာဂှ်ရ ကပေါတ်ပိုတ်တုဲ ၚုဟ်မ္ဒးသၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဆရဂှ် ညးမကၠောန်ၜိုတ်သွံရာန်ဒၟံၚ်ဇဗၠုမွဲတၠ ဟီုရ။
“မူဟိုတ်ၚုဟ်တိုန်ရောဟီုမ္ဂး ဇဗၠုဂှ် ဟွံဂွံဍာ်တုဲ တၞးဍေံပရေံအာရ။ ဥပမာ ရဲဂွံဒၟံၚ်လျိုၚ် (၁၀၀) ဂှ် ဂွံအာ ၜိုတ်လျိုၚ် (၃၀) ဓဝ်ရဏောၚ်။ ညအ်ဂှ် မွဲတၚ်။ တၚ်ၜါဂှ် လဗိုတ်ကျာလုပ်တုဲ တၞံဇဗၠုတံ ဒေါမ်အာအိုတ်။ အဏံ ဍာ်ဗၠိုက်တုဲ ကပေါတ်ဂှ် ပိုတ်အာလွာဲဂှ်ရ။ ၚုဟ်ဍေံတိုန်အာရ။ ဒၟါနူလဗိုတ်ကျာတုဲ ဒှ်အာအခက်အခုဲ အကြေပ်အဂြတ်တၟာဂလိုၚ်ရ။ ဆေၚ်သွံဇဗၠုသွတ်လ္ၚဵုတံဂှ်တှ်ေ ဒးကၟာတ်ထောံဟဂှ်ရ။ ၚုဟ်ဍေံဂှ် သၠုၚ်ကွေံကွေံတုဲ မွဲပသာဂှ် ဒှ်အာစဵုကဵု (၂) ဠက်ဒ္ကေဝ်ရ။ ဒှ်အာၚုဟ်ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှ်ေ ဟွံကေၚ်မိၚ်မွဲလှ်ေတံဂှ်ရ။ လၟုဟ်ဂှ် ကလေၚ်စှ်ေကၠုၚ်ယျ၊ ၚုဟ်လၟုဟ်ဂှ် (၁၆၀၀၀) ၚုဟ်ဂှ်ညိၚ်အာယျ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ဇဗၠုဂှ် ၜိုတ်နွံပၟိက် ဗ္ကန်ကေတ်နူကဵုရဲတဵုတံ ဟွံဂွံတုဲ ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲပလံၚ်ဗစိုပ်တံဂှ်လေဝ် ၚုဟ်ကၠေၚ်စက်ဂှ် သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ် လ္တူနူကၠာတေံတုဲ အိုတ်ဂၠိုၚ်ဂှ်ရ ၚုဟ်ဍေံ မ္ဒးသၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ညးတဵုလွဳဇဗၠုမွဲတၠဂှ်လေဝ် ၚုဟ်ဇဗၠုဂှ်ဝွံ ဒၟါနူလဗိုတ်ကျာတုဲ ကၠအ်ဇဗၠုတံ သရိုဟ်အာကီု၊ ဒၟါနူဗ္ၜတ်ဂမ္တဴတုဲ ကၠအ်ဇဗၠုတံ ချိုတ်အာလေဝ်နွံတုဲ ဟိုတ်နူကောန်ကမၠောန်အောန် ကေုာံ သီုကဵုပေါဲဗ္တိုက်ဂမၠိုၚ်တုဲလေဝ် ၜှ်ဇဗၠု ဟွံဂတာပ်ဂှ်ရ ၚုဟ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ရောၚ်ဂှ် ဟီုရ။
“ပ္ဍဲအကြာတံဏံဂှ် ၚုဟ်သတ်က္ဍၚ်တုဲ ဒၟါနူလဗိုတ်ကျာဏံလေဝ် ဟီုစဂွံရ၊ ကၞာဇဗၠုတံဂှ် တြေံကၠုၚ်တုဲ စုတ်ကရံက်ဟွံဂတာပ် ကၠာဂွိုအ်သၠာဲကရံက်ဍေံဂှ် ကၠအ်သတ်သၠာဲဟွံမာန်တံဂှ် သရိုဟ်အာအိုတ်ရ။ ညအ်ဂှ် ပ္ဍဲလ္ပာ်မန်၊ ကရေၚ်ပိုယ်ဏံ ၜိုန်ရဒးလဝ်ညိညဓဝ်ရဂှ် ကၞာတံဂှ် သရိုဟ်စှ်ေအာအိုတ်ရ။ လ္ပာ်လ္တူတေံလေဝ် သရိုဟ်တုဲ ဇဗၠုတံဂှ် ၜှ်ဟွံဂွံရပုဟ်လေဝ်။ ပ္ဍဲသၞာံဏံ ဗ္ၜတ်ဂမ္တဴဂၠိုၚ်အာကွေံကွေံတုဲ ကၠအ်သတ် ဍာ်လုပ်လဝ်တုဲ ဟွံဂံၚ်ပၠောပ်တုဲ မ္ဒးချိုတ်အာတံဂှ် ဒှ်အာတၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်။ တုဲပၠန် ဍာ်ဟွံမွဲတုဲ ကၠအ်သတ်ဟွံဂွံပၠောပ်ဍာ် ရုမ်မ်ဂပ်ပ်တံဂှ် ဒှ်အာတၟာဂလိုၚ်ကီုရ။ ကောန်ကလောန်ဂှ်လေဝ် တိုန်အာလ္ပာ်ၜၚ်ကံက်အိုတ်တုဲ ဂၠါဲဝါတ်အာအိုတ်ရ။ ရဲကၠအ်တံဂှ် စပ်ကဵုဇဗၠုတုဲ ရဲကၠအ် ၜိုတ် (၄) (၅) တၠ ကဵုဂြောဝ်ဂတာညးတံဂှ် ဂတးကေတ်ကၠအ်တေံ၊ ကၠအ်ဏံတုဲ ၜှ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ အခက်အခုဲဂှ်တှ်ေ ဂွံမိၚ်ရမျာၚ်တေံ ရမျာၚ်ဏံမ္ဂး မွဲၜါတ္ၚဲ ကလေၚ်ဆုတ်တုဲ မုဟွံမွဲမှ ကလေၚ်အာၜှ်ပၠန်။ အေဗီုဏံဂှ်နွံ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အပ္ဍဲဗွဝ်ဖျာဂှ် ဟိုတ်နူၚုဟ်ဇဗၠု သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဆဂှ်ရ ဇဗၠုတံဂှ် ၜိုတ်နွံပၟိက်ရဟေၚ် ဗ္ကန်သွံဒၟံၚ်အိုတ်တုဲ ဗီုကၠာတေံ ရာန်လဝ်အပဵုဟွံမွဲဂှ်ရ ပရေၚ်သွံရာန်ညိၚ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ညးမကၠောန်ဒၟံၚ်ပရေၚ်သွံရာန်ဇဗၠုတံ သ္ဂးအိုတ်ရ။
ၚုဟ်ဇဗၠု သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ် (၂) ဆပြၚ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုဆေၚ်သွံဇဗၠုသတ်တံဂှ် ကၠာတေံ (ထုံးဆေး) ကွက်(၅၀၀) ဒ္ကေဝ်ဂှ် ဂွံဒၟံၚ်ၜိုတ် (၈) သွတ်၊ အခါလၟုဟ်ဂှ် ဂွံဒၟံၚ် ၜိုတ် (၅)သွတ်ရတုဲ ယဝ်ရ(ဆေးမွှေး) မ္ဂး ဇဗၠုသတ်မွဲသွတ်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ် (၁၅၀) ဒ္ကေဝ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူကဵုညးစဇဗၠုသွတ်တံရ။
ဇဗၠု ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်တံဂှ် လုပ်ဒၟံၚ် နူကဵုကျာ်ထဝ် ကေုာံ မုၚ်ယဲတံအဓိကတုဲ မ္ၚးနူကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ၜဳကလေၚ် ကေုာံ ပွိုၚ်ဍုၚ်ပါန်တနဝ်ဂှ် နူကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်တၞဟ်ဟ်တံလေဝ် ပၠောပ်ပ္ကန်ဒၟံၚ်နွံရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီုဓာတ်−CJ
sanlontai