ပ္ဍဲအရာကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္မံက်ရုပ်ရဴ ကဏ္ဍပရေၚ်ပညာဂှ် လဟီုကဵု ကမၠောန် ဟွံကိတ်ညဳ

နေဗျဳဒဝ်၊ မေ (၂၆)

ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မရေၚ်တၠုၚ်အာ ညံၚ်ကဏ္ဍပရေၚ်ပညာကၟိန်ဍုၚ် ဂွံဖောအ်​ဗြေဝ်တောတက်အာသွာၚ်ဇဳဂှ်ဝွံ အခိၚ်လၟုဟ် သွက်ဂွံထိၚ်ဒက် ပရေၚ်ပညာပုဂ္ဂလိကဂှ် ပ္တဝ်ကၠုၚ်က္ဍိုပ် ဂ္စါန်ကၠုၚ်တုဲ သီုကဵုသၞောတ်ဗ္ၜတ်ကၠုၚ် အခေါၚ်ဗ္တောန်ပညာ ဗွဲမဗၠးၜးတံ​ရောၚ်ဂှ် ဗွိုၚ်ပရေၚ်ပညာတံ ဟီုဂးကၠုၚ် ညဳညဳသၟဟ်ဟ်အိုတ်ရ။

သၞောဝ်ပရေၚ်ပညာပုဂ္ဂလိက မ္ဒးအာတ်ပ္တိုန် စနူပရေၚ်ဇုတ်ဓရံၚ်ဗ္တောန် စဵုကဵုပရေၚ်ခါန်ကၞက်အ္စာ၊ အ္စာၝောံတံဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်ကၠုၚ် နကဵုစၟတ်တ္ၚဲ ဂိတုမေ (၁၂) တေံရ။

ပ္ဍဲကဵုသၞောဝ်ပရေၚ်ပညာပုဂ္ဂလိက အခန် (၁၆) ၊ ၝောံပိုဒ် (၈၂) ပါလုပ်ဂှ် ဂကောံကောပ်ကာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ပ္ဍဲအရာဖျေံစၟတ် သၞောဝ်အစာံ ဘာပုဂ္ဂလိကတံ၊ ပ္ဍဲပရေၚ်အာတ်ပ္တိုန်စၟတ်တဲ အ္စာဘာတံ၊ ပ္တိတ်ကဵုစၟတ်တဲ အ္စာဘာပုဂ္ဂလိက ကောန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံကီု၊ ပပဵုပ္တိုန်အာယုက်၊ သီပလီုတံဂှ်သၟးဟွံက ထိၚ်ဒက်လဝ် သီုအလုံသွာၚ်ပရေၚ်ပညာမွဲရ။

ၜိုန်ဂှ်ကီုလေဝ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ပရေၚ်ပညာ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်အဃောဖောအ်ဗြေဝ်တံဂှ်ဝွံ ပါလုပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုအခန်ကဏ္ဍပၟိက်ဇၞော်တံတုဲ ရိုဟ်ကၞက်ဇြဟတ်မၞိဟ် မသ္ကေက်သ္ကာတံဝွံ ကၠိုဟ်ကေတ် ဝတ်တာလျိုၚ် ကေုာံ အခေါၚ်အရာကောန်ဍုၚ်တံဂှ်တုဲ သွက်ဂွံပံၚ်တောဲပါလုပ်ကဵုအိုတ်ဂှ် ဟီုဂးလဝ် ပ္ဍဲကဵုဂလာန် မဟီုမြော်လဝ် ပ္ဍဲကောံဓရီုပရေၚ်ပညာ အလုံဍုၚ်မွဲ သၞာံ ၂၀၂၃ မကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲနေဗျဳဒဝ်တေံဂှ်ရ။

ညံၚ်ကဏ္ဍပရေၚ်ပညာ ဂွံဖောအ်ဗြေဝ်တောတက်ဂှ် သီုညးဖအိုတ် သွက်ဂွံဘိုၚ်ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုအိုတ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ကီုလေဝ် နတဲဏံဂှ် ပရေၚ်ပညာ နူကဵုအလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ မထ္မံက်ဒၟံၚ်ရုပ်ရဴဂှ် ဍဵုဍိုက်ဒၟံၚ် သ္ကာတ်တ်မြဟ်ဟ်တုဲ သီုကဵုဂြာတ်ကၠုၚ်မခတိုဟ် ဘာဗ္တောန်လိက် နူကဵုဒေသကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ်ရ။

အ္စာဘာနံၚ်ချဵု မဒှ်ညးအုပ်ကာမွဲတၠ နူကဵုသမဂ္ဂအ္စာဘာသ္ဇိုၚ်ပညာတံဂှ် ၜိုန်ရကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟီုဂးဒၟံၚ် ဒဒှ်ရကၠောန်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန် ကဏ္ဍပရေၚ်ပညာဂှ်ကီုလေဝ် နတဲဏံဂှ် ဟိုတ်နူဗ္တိုက်ဂြာတ်ဒၟံၚ် မခတိုဟ် ကုဘာဗ္တောန်လိက်တံဂှ်ရ လဟီုကဵု ကမၠောန် ဟွံကိတ်ညဳတုဲ ဟီုဂးဒၟံၚ် ဆၜိုတ်ညးဂၠးတံ ဂွံကလၚ်ခိုဟ်ရဏောၚ်ဂှ် ပါ်ပါဲလဝ်ရ။

“ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ပရေၚ်ပညာသွာၚ်ဇဳဟီုဟီု၊ ပရေၚ်ပညာဒဳမဝ်ကရေဇြဳဟီုဟီု၊ အရာဍေံတံဟီုဒၟံၚ်ကဵု ကလောန်ဍေံတံ ကၠောန်ဒၟံၚ်တံဂှ် ဟွံကိတ်ညဳပုဟ်။ ဥပမာမ္ဂး လ္ပာ်ဏံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟီုဒၟံၚ် ပရေၚ်ပညာသွာၚ်ဇဳဏောၚ်။ မွဲလ္ပာ်တေံပၠန်ဂှ်လေဝ် ဗ္တိုက်ဂြာတ်ဒၟံၚ်မခတိုဟ် ကုဘာဗ္တောန်လိက် နူကဵုဒေသကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ၊ သက်ကိုၚ်၊ မဂွဵုတံဂှ်တုဲ အရာဍေံတံဟီုကဵု နတဲဏံဂှ် မုမှဟွံဆေၚ်ဆက်ပုဟ်ဂှ် မိက်ဂွံဟီုရ။ ပရေၚ်ပညာဟီုဂှ် သၞကီု၊ မိတ်ကီုဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်။ ဒၟါနူဒှ်ပရေၚ်ပညာ သၞပိုယ်ကၠောန်တုဲ ပိုယ်တံ ဒးပလီုဏောၚ်၊ ပရေၚ်ပညာ မိတ်ပိုယ်တုဲ ပိုယ်တံ ဒးဘိုၚ်ရီုဗၚ်ဏောၚ်ဂှ် ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ပရေၚ်ပညာဟီုဂှ် နူကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ကၠောန်န် နူကဵုလ္ပာ်ဂကောံဇြဟတ် ပၠန်ဂတးတံကၠောန်န် လ္ပာ်လဵုကၠောန်န် ဆက်စပ်ကဵုပရေၚ်ပညာတုဲ စမြိုၚ်စပ်ကဵုပရေၚ်ပညာတံ၊ မၞိဟ်ကၠောန်ဒၟံၚ်တံဂှ် သ္ပအန္တရာယ်ဟွံဂွံပုဟ်။ ဆ္ဂး ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် မွဲလ္ပာ်တေံ ၜိုန်ရဟီုဒၟံၚ် ပရေၚ်ပညာသွာၚ်ဇဳကီုလေဝ် အ္စာ၊ အ္စာၝောံ CDM မကၠောန်ဒၟံၚ်ပရေၚ်ပညာတံဂှ် ရပ်ဒက်ဖျေံဒၟံၚ်ထံၚ်ရ။ မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ်လေဝ် ဗ္တိုက်ဂြာတ်ဒၟံၚ်ဗုမ် ကုဘာဗ္တောန်လိက် နူကဵုဒေသကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ်နွံရ။ လဟီုကဵု နတဲဏံဂှ် မုဟွံဆေၚ်ဟဂှ်ရ။ ညံၚ်ဂွံကလၚ်ခိုဟ်ရ ဗက်ဟီုဒၟံၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ မ္ၚးနူအ္စာ၊ အ္စာၝောံ မသ္ပလဝ်ဇြဳဒဳအာမ် ဟွံဒုၚ်တဲ ကုဍေံတံဂှ် သုၚ်စောဲနဲကဲစုၚ်ဇဳတုဲ ဍဵုဍိုက်ဒၟံၚ် သၞာဲဒဴပရေၚ်ပညာတံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ပညာပုဂ္ဂလိကတံဂှ်လေဝ် ညံၚ်ကဵုဗ္တောန်လိက်ဟွံဂွံဂှ် ကၠောန်ၜိုတ်သၞောတ်ဗ္ၜတ်ဒၟံၚ် မဒှ်ရ။

ဆ္ဂး က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ရန်တၟံ ညံၚ်ဂွံဂွံအခေါၚ်အရာကမၠောန်ကၟိတ် ပ္ဍဲကဵုကမၠောန် (MSME) မကၠောန်ပ္တိတ် ဗၞိက်ပ္တိတ်ကၟိန်ဍုၚ် မၞုံကဵုတၚ်ဒုၚ်လျိုၚ် အဓာန်ဇမၠိၚ်တံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာံဗ္တောန်ပညာ ၂၀၂၃−၂၀၂၄ ဏံ ပ္ဍဲကဵုခရိုၚ် (၅၀) ဂှ် ပံက်အာ ဘာတန်သၠုၚ် ဂယိုၚ်လမျီု ကွတ်စက်၊ ပရေၚ်တဵုလွဳတံရောၚ်ဂှ် သ္ဂးလဝ်ရ။

ပ္ဍဲကဵုဘာမပံက်အာတံဂှ် နကဵုညးမအံၚ်ဇၞးလဝ် တန်လဒေါဝ် (KG+9) တံ တိုန်စိုပ်မာန်တုဲ သွက်ဂွံဂွံသ္ဇိုၚ် ကွတ်ဂယိုၚ်လမျီုတံဂှ် ကတ်ဗ္တောန်အာ ပ္ဍဲကဵု Grade-10, Grade-11, Grade-12 တံမာန်ရောၚ် ဟီုရ။

အ္စာဘာ မသ္ပလဝ်ဇြဳဒဳအာမ်မွဲတၠဂှ် ပရေၚ်ပညာကံၚ်ဇြဳပၞာန် မထ္မံက်ဒၟံၚ်ရုပ်ရဴဂှ်ဝွံ တက်ပၠောပ်ဒၟံၚ်ဗီုပြၚ် ကုကောန်ၚာ်တံ ဗ္တောန်လဝ်ပညာဏံတုဲ ဒးကၠောန်စဣဏံရဏောၚ်ဂှ်တုဲ သၞောတ်ဗ္ၜတ်ထောံ ဂမြၚ်ညာန်ကောန်ၚာ်တံဂှ်တုဲ သၞောတ်ဗ္ၜတ်ထောံသာ်ဏံဂှ်ဝွံ ပ္တဝ်ဒၟံၚ်က္ဍိုပ် ကုပရေၚ်ပညာ သ္ဂောံလီုလာ်ဏောၚ်ဂှ် ပါ်ပါဲဒၟံၚ်ရ။

“ပရေၚ်ပညာဂှ် ဍေံတံထေၚ်လဝ်သာ်လဵုရောဂှ် အဲဟီုဟွံဒးပုဟ်။ ဍာံဍာံတေံ ယဝ်ရပံက်အဓိပ္ပာယ် ပညာမ္ဂး ညံၚ်ဂွံတီဒးဗၠေတ်၊ ဟိုတ်ဖဵု၊ ခိုဟ်ပရေံတုဲ ဒးဗ္တောန်ဂှ် ပညာရ။ ကမၠောန်ကၟိတ် အခေါၚ်အရာသှ်ေတံဂှ် ဒှ်ကိစ္စကြဴတဲပၠန်။ လၟုဟ်ဂှ် ဍေံတံ မိက်ဂွံသၞောတ်ဗ္ၜတ်ထောံဒၟံၚ် စဵုကဵုဂမြၚ်ညာဏ် ကောန်ၚာ်တံဏောၚ်။ ဗီုဟီုနူကၠၚ်ဂှ်ရ ဗ္တောန်ပညာဏံဏောၚ်၊ ဗ္တောန်လိက်ဏံဏောၚ်၊ ဂွံပညာဏံဏောၚ်။ နကဵုကွတ်ပညာဏံရ ကၠောန်စကမၠောန်ဂွံ ချူကၠုၚ် လညာတ်ဗီုဏံ ပြာပြာကတ်တ်ဂှ် ဒးအံသဝ်ဗွဲမလောန်ရ။ သှ်ေဂှ် မုလ္ပဗ္တောန်။ ကောန်ၚာ်ဏံ ဒးကၠောန်စမဏံရဏောၚ်၊ သွက်ဂွံကၠောန်စ အရာဏံဂှ် ဒးကတ်အာ မဏံရဏောၚ် နကဵုဗီုပြၚ်ဏံ ဒးဟီုတပ်ပ်မ္ဂး ဒှ်ဒၟံၚ်သ္ဇက်ဒးဂြိုၚ်ခိုဟ်ဏောၚ်။ သ္ဇိုၚ်ပညာဟီုဂှ် ချပ်လဝ် သွက်ဂွံကၠောန်စကမၠောန် ကွေံကွေံဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ညံၚ်ရဴပညာတက္ကသိုလ်ပိုယ်တံ ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ပညာတက္ကသိုလ်တံ၊ အေန်သတဳကျုတ်ယှေန်တံ၊ ဘာဂယိုၚ်လမျီုတံဂှ် မွဲဗီု။ ဍေံတံဂှ် သၞောတ်ဗ္ၜတ်ထောံဗီုဏံတုဲ ချူကၠုၚ်ယျဏောၚ်၊ ပ္တဝ်ဒၟံၚ်က္ဍိုပ် ကုပရေၚ်ပညာ သ္ဂောံလီုလာ်ဂှ်ဏောၚ်ဂှ် ဒးဟီုရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် အခိၚ်ကတ်ဗ္တောန်ဒၟံၚ်သ္ဇိုၚ်ပညာတံဂှ် သွက်ဂွံဂွံကမၠောန် ပ္ဍဲကမၠောန် (MSME) တံဂှ် ဒၟါနူဒးကတ်ဗ္တောန် ပရူပရာကွတ်စက်၊ ပရေၚ်တဵုလွဳ၊ ပရေၚ်လွဳတိရစ္ဆာန်တံဂှ်ရ ကောန်ၚာ်တံ စိုတ်လုပ်စ လ္တူပရေၚ်ပညာ အောန်ကၠုၚ်မာန်တုဲ အစောံဇြဟတ် ကတ်ဗ္တောန်တံကဵု လ္ၚတ်ဂၠိုက် ဂၠါဲတံလေဝ် စှ်ေကၠုၚ်မာန်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။

အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ကြဴနူလဗိုတ်ကျာမိုဝ်ခါ လုပ်စိုပ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာတုဲ အခိၚ်ပလေဝ်ပလေတ် ဘာဗ္တောန်လိက်ဟွံမာန်ဏီတံဂှ် ညံၚ်ကောန်ၚာ်တံ ဂွံအပ်ဘာ ပ္ဍဲကဵုဘာဗ္တောန်လိက်ဍေံတံဂှ်ကီု၊ ညံၚ်ဂွိုအ်အပ်ဘာ ပ္ဍဲဘာလပှ်ကျာ NUG တံဂှ် ဘပဠလဝ်ရ။

အတိုၚ်တၚ်နၚ် ဌာနဝန်ဇၞော်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်မ္ဂး သွက်သၞာံဗ္တောန်ပညာ ကၠုၚ်စိုပ်ဏံ ကွးဘာသွက်ဂွံ တိုန်စိုပ် ပ္ဍဲကဵုဘာဗ္တောန်လိက် အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ်တံဂှ် ကၠုၚ်စိုပ်ပအပ်လဝ်ဘာ မွဲပြကောဋိကိုဋ်ပြၚ်ရောၚ် ပ္ဍဲဂိတုမေ (၂၄) တေံ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။

ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)

ဗီုဓာတ်−MOI