ဝါယှေန်တန်၊ အဝ်ဂတ် ၂
သွက်ဂွံပတိတ်ကဵုကပေါတ်လွဟ်လက်နက် နျူကလဳယျာ ပ္ဍဲရုင်စက်တြေံ ဍုင်အမေရိကာန်ဂှ် ဆဵုညာတ်လဝ် သ္ရိစၟကၠတ်ကျာ် ၜက်လောန်မံင်ကဵု နူကဵုသၞောဝ်ဥပဒေ ဓါတ်သတ္တိရေဒဳယော ၁၀ ဆပြင် နွံမံင်ရောင် ညးတာလျိုင်ဖိတ်ဒရေဝ်တံဟီုရ။
ဂစတ်လဝ်ဂဥုဲ ဂစိုတ်ထောံစၟကၠတ်ကျာ်ဂမၠိုင် ချိုတ်အာ ပလီုထောံသ္ရိခပေါဲဍေံဂှ်တုဲ ကပေါတ်ဓါတ်သတ္တိရေဒဳယောတံ ထုပ်စွံလဝ်ရဂှ် နူကဵုလိက်ဒုင်စဳရေင် ဌာနဝန်ဇၞော်ဓါတ် အမေရိကာန် ချူခၞံလဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုရုင်စက်ကရပ်ဏံ တွဵုရးကေဝ်ရိုလာင်နာသၠုင်ကျာဂှ် ဟွံဂွံဆဵု စၟကၠတ်ကျာ်သာ်ဏံပုဟ် ဂးရ။
ခပေါဲသ္ရိစၟကၠတ်ကျာ် ဓါတ်သတ္တိရေဒဳယောဏံကဵု ကပေါတ်ထောံနူ နျူကလဳယား ဇိမ်ပြိုဟ်တိတ်မံင်တံဏ` ပရေင်ဆက်စပ်ဟၟဲကီု ဒၞာဲဇိုင်ဝုတ်ဒိုဟ် (ဝါ) လ္တူညးဍုင်ကွာန်ဂမၠိုင် သွက်ဂွံဒှ် အန္တရာယ်ဟၟဲပုဟ်ဂှ် ညးတာလျိုင်စၟဳစၟတ်တံ ဟီုလဴရ။
လ္တူအကာဲအရာဏံ ဗီုပြင်အလဵုအသဳ ရပ်စပ်မံင်တံဂှ် ရဲဂကောံထိင်ဒဝ်သဘာဝတံ ပါ်ပါဲမံင်ရ။
ရုင်စက်ကြုင်သာဗာနာ နွံကရပ်ဍုင်အဳကာန်ဂှ် ဓါတ်သတ္တိရေဒဳယော ပြးတိတ်မံင်နွံဟၟဲ သၟာကမၠောန်စၟဳစၟတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲမံင်တံ ပ္ဍဲကဵု ဂျူလာင် ၃ အဃောစၟဳစၟတ်မံင်ဂှ် ဆဵုညာတ်အာ သ္ရိခပေါဲစၟကၠတ်ကျာ် ဓါတ်သတ္တိရေဒဳယောနွံတံရ။
ကရပ် ဒၞာဲကၟာဒေပ်စွံလဝ် ဍာ်ဓါတ်နျူကလဳယာ ဘိုအ်ဂွံကၠဟ်ထောံတံဂှ် ဆဵုညာတ်အာ သ္ရိခပေါဲစၟတ်ကၠတ်ကျာ်ဏံကီုလေဝ် ကၟာဒေပ်လဝ်ဍာ်နျူကလဳယာဏံ ဓဇူဇီုတိတ်ဟၟဲလးလးရောင် ချူဒုင်စဳရေင်လဝ်နွံရ။
ပ္ဍဲကဵု ၁၉၅၀ စနူအခိင်ဖန်ဗဒှ်ကၠောန်လဝ် ဗုမ်နျူကလဳယာ ဖက်လဝ်ပလူတိုနဳယာန်ဂှ်ရ ပံက်ကၠုင်လဝ် ရုင်စက်ဏံရ။
ဒဵုကဵုအခိင်ဏံ ဆက်ဂေတ်မံင်ကီုလေဝ် သွက်ဂွံပတိတ်ဓါတ်လလဳဟေင် စွံလဝ်အဓိကရ။
ခပေါဲသ္ရိစၟကၠတ်ကျာ်ဂှ် ဓါတ်ရေဒဳယော ၜိုန်ရသၠုင်မံင်ကီုလေဝ် စၟကၠတ်ကျာ်နွံမံင်အပ္ဍဲသ္ရိခပေါဲတံဂှ်တှ်ေ အဆံင်ဓါတ်သတ္တိရေဒဳယော အောန်မာန်ရောင် လိက်ဒုင်စဳရေင် ဌာနဝန်ဇၞော်လလဳ အမေရိကာန် ချူလဝ်ရ။
Ref:BBC