မတ်မလီု – မာတ်ချ်(၉)
ပ္ဍဲကောံဓရီု ဂကောံအလဵုအသဳ စပ်ကဵုကိစ္စသ္ပဒ္တန် တၚ်ပ္တိုန်ထ္ၜးသၞောဝ်ဥပဒေအကံက်အခေါန် ကၟိန်ဍုၚ်တုဲ ပွမကံၚ်ကေတ်အခေါန် ဟွံစှ်ေကဵုသၞောတ်ဂှ် လးလး ကဵုအာအခေါၚ်ဟွံသေၚ်ရဂှ် သမ္မတယာယဳ အလဵုအသဳပရေၚ်ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲကောံဓရီု ဂကောံအလဵုအသဳပရေၚ်ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ မရနုက်ကဵု (၉)ဝါ ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုမာတ် စၟတ်တ္ၚဲ(၇)အခိၚ်နူဂယးဂှ် စပ်ကဵုပရေၚ်ပ္တိုန်ထ္ၜး သွက်ဂွံကေတ်တၚ်သ္ပဒ္တန် သၞောဝ်ဥပဒေအကံက်အခေါန်ကၟိန်ဍုၚ် ၂၀၂၂ ဒုဝန်ဇၞော် ဥူမေန်ဇြေယျာဥူ ဌာနဝန်ဇၞော်ကိုန်စဳမာန်၊ ပရေၚ်ဘဏ္ဍာ ကေုာံပရေၚ်ဓလိုက်တမ်ရိုဟ်ဂှ် သမ္မတယာယဳ ဟီုသ္ဂးလဝ်သာ်ဏံရ။

“ပ္ဍဲသၞောတ်အကံက်အခေါန်ဂှ် ညံၚ်ဟွံဂွံဒှ်အာလ္ၚုသၟး ဒးသ္ပသတိ ဗွဲတၟေၚ်ဏောၚ်၊ သၞောတ်ဒုၚ်ကံက်အခေါန် ဟွံစှ်ေသၞောတ်မ္ဂး ၜိုန်ရညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ကဵုအခေါန်ကီုလေဝ် ဗၞတ်ဗ္ၜတ်သြန်ဘဏ္ဍာထေက်ကဵုဂွံ ပ္ဍဲအလဵုအသဳပိုဲဂှ် ဂွံဟွံသေၚ်ရ။ ဒးဒုၚ်ရေက်ကးစကဵု မၞိဟ်လ္ဒောဝ်မာန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵုညးက္ဍိုက်ပ် ရန်တၟံလဝ် သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ်ဂတာပ်ခေတ်တၟိတအ်ဂှ် ဒးဖန်ဗဒှ်ညံၚ်ဂွံစှ်ေသၞောတ် နူကဵုသ္ဇိုၚ်ဏောၚ်။ ဒှ်ဂွံတှ်ေတုဲ၊ ၜိုတ်ဒှ်ကဵုဒှ် ကၠောန်သ္ပဒၟံၚ်ဂှ် ပိုဲဟွံကဵုအခေါၚ်လးလးရ” ဂှ် သမ္မတယာယဳ အလဵုအသဳပရေၚ်ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ ဒူဝါလယှဳလ ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဏံပၠန် နဲကဲ(Means of Taxation) ကဵုဒှ် (system of taxation )ကဵုဒှ် နဲကဲ ဗဒှ်ကဵုဓဝ်ယာပရေၚ်မၞိဟ်တအ်ဂှ် ဒးစွံလဝ် နဒဒှ်မူသ္ဇိုၚ်ရောၚ်ဂှ် သမ္မတယာယဳ ဟီုသ္ဂးလဝ်ဏီရ။
အလဵုအသဳပရေၚ်ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ အခိၚ်ဏံဂှ် ဒၟာနူဒးတတ်ထပါ်ဒၟံၚ် ကာလပၠန်ဂတးဂှ်ရ ပရေၚ်ကံက်ကေတ်အခေါန် ပ္ဍဲတိဍာ်ထိၚ်ဒဝ်လဝ်ဂှ် ဒှ်ကိစ္စ ပၟိက်ဇၞော်မွဲရဂှ်လေဝ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
ကောံဓရီုတ္ၚဲဏံဂှ် သ္အာၚ်နူ သမ္မတယာယဳ အလဵုအသဳပရေၚ်ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ ဒူဝါလယှဳလ၊ သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်မာန်ဝေန်ခိုၚ်တာန်တုဲ ညးတာလျိုၚ်ဂမၠိုၚ်ကီု သီုကဵုဝန်ဇၞော် ဌာနမဆေၚ်စပ်ဂမၠိုၚ် တိုန်စိုပ်လဝ်ရဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပရိုၚ်-သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)