ဝါယှေန်တာန်၊ ဨပရဴ ၆
အလဵုအသဳ သမ္မတဒဝ်နေဝ်ထြာမ် ဟိုတ်နူကၟာတ်ကၠေံ အေဂျေန်ဇြဳကဵုအရီုဗၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်အမေရိကာန်ဂှ်တုဲ နကဵုအမေရိကာန် ဟွံဂွံရီုဗၚ် ဘဲတိချဳပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာရောၚ် တၚ်စောဲစပ်သာ်ဏံဂှ် ဝန်ဇၞော်ကာဍုၚ်သ္အာၚ် မာဂိုဝ် ရူဗဳယိုဝ် တးပါဲလဝ်ရ။
နူကဵုဌာန်ပရိုၚ်ဗဳဗဳဇြဳ သၟာန်စိုပ်ကၠုၚ် မူဟိုတ်အမေရိကာန် ဟွံရီုဗၚ်ကၠုၚ် ဘဲအန္တရာယ်သဘာဝ ညံၚ်ရဴရီုဗၚ်ကၠုၚ် ဗီုကၠာတေံ ဍိုက်က်ပေၚ်ၚ်ဂှ်ရောဂှ် ဝန်ဇၞော် ရူဗဳယိုဝ် ခၠေဝ်ကၠုၚ် အမေရိကာန်ဝွံ အလဵုအသဳဂၠးတိဟွံသေၚ် မဒှ်ရ။
သၞာဲဒဴတြေံ နူကဵုအေဂျေန်ဇြဳအမေရိကာန် ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်ဍုၚ်သ္အာၚ် USAID တံဂှ်တှ်ေ ဟိုတ်နူသီပလီုကၠေံ အေဂျေန်ဇြဳတံဂှ်တုဲ အမေရိကာန်ဝွံ ဟွံဂွံပလံၚ်ကဵု သၟာဟံၚ်ပြာ် ကေုာံ ကၠဵုဟံၚ်ပြာ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာရောၚ် သာ်ဝွံ ဟီုကၠုၚ်လဝ် ပ္ဍဲသတ္တာဟဏံ ပြဟ်ဟ်တေံရ။
ဒၞါဲဒတုဲမြမောဝ်ကၟိန်ဍုၚ်နွံ ဒၞါဲတၞဟ်ဟ်ဂမၠိုၚ်၊ ဒၞါဲဒးကဵုက္ဍိုပ် ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ဟံၚ်ပြာ် ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်တၞဟ်ဟ်တံဂှ် နကဵုအမေရိကာန် ဒးချိၚ်ဆဒၟံၚ်ရောၚ် ဝန်ဇၞော် ရူဗဳယိုဝ် ဟီုရ။
လ္တူဂၠးတိဏံ ကၟိန်ဍုၚ်သိုက်ဘိုက် နွံတၟာဂလိုၚ်တုဲ ညးတံသီုဖအိုတ် ဒးပါလုပ် ညးညိအဲညိထေက်ရောၚ် ဝန်ဇၞော် ရူဗဳယိုဝ် ဟီုကၠုၚ်ရ။
နကဵုညးတံ ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် လ္ပာ်ညးတံတုဲ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာဂှ် အလဵုအသဳပၞာန် ညးတံဟွံဒးဂၞပ် နွံဒၟံၚ်ရောၚ်ဂှ်လေဝ် ဟီုလဝ်ရ။
ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာ ယဝ်ဂဗကၠုၚ်ကဵု ဘဲအန္တရာယ်သဘာဝဇၞော်ကဵုဇြဟတ် ညံၚ်ရဴကသဳတိတံဂှ်မ္ဂး အမေရိကာန် ကေၚ်ပလံၚ်ဗစိုပ်ကဵုလဝ် သၟာဟံၚ်ပြာ်၊ ကၠဵုဒုၚ်သၟူ ဗၞတ် ၂၀၀ ကေုာံ ကပေါတ်အရီုဗၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။
အမေရိကာန်ဝွံ ပလံၚ်ဗစိုပ်ကဵုလဝ် ညးကဵုကသပ်ဖျေံသ္ဇိုၚ်အပ္ဍဲဒေသ ပိတၠ ကေုာံ ကပေါတ်အရီုဗၚ်ဂမၠိုၚ် ၜိုတ်ဏံသၟးရ။
ပ္ဍဲသတ္တာဟဏံ ပြဟ်ဟ်တေံ ဌာနဝန်ဇၞော်ကာဍုၚ်သ္အာၚ်အမေရိကာန် ဒုၚ်လဝ်ဂုန် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်ကီုလေဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟွံကဵုအခေါၚ်လုပ်စိုပ်ပုဟ်ဂှ် ဝန်ဇၞော် ရူဗဳယိုဝ် ပ္တိုန်ဒုဟ် ဟီုကၠုၚ်လဝ်ရ။
Ref: BBC